نیسان، (به ژاپنی: 日産自動車株式会社) شرکتخودروسازی ژاپنی و چندملیتی است، که دفتر مرکزی آن در شهر یوکوهاما، ژاپن قرار دارد.
ریشههای تاسیس این شرکت به زمان راهاندازی شرکت خودروسازی داتسون بازمیگردد، در پی خریداری شرکت داتسون توسط یوشیسوکه آیکاوا، وی داتسون را در شرکت خوشهای و تازه تاسیس خود، یعنی؛ گروه نیسان ادغام نمود و بخش خودروسازی جدید را نیسان نامید.
شرکت نیسان همانند تویوتا و هوندا که به ترتیب شرکتهای لکسوس و آکورا را در آمریکای شمالی تاسیس کردند، اقدام به راهاندازی شرکت اینفینیتی نمود. از سال ۱۹۹۹ شرکت رنو به یکی از سهامداران اصلی نیسان تبدیل شد، به طوری که تا سال ۲۰۰۸ مالک ۴۴٪ درصد از سهام آن گردید، در مقابل هماکنون نیسان نیز ۱۵٪ درصد از سهام رنو را در اختیار دارد. در حال حاضر کارلوس غصن بطور همزمان، مدیرعامل و رییس هیئت مدیره هر دو شرکت نیسان و رنو میباشد[۳] و از طریق شرکت رنو-نیسان آلیانس که حاصل مشارکت استراتژیک این دو شرکت میباشد، سکان رهبری رنو و نیسان و چند خودروساز دیگر را در دست دارد. در سال ۲۰۱۲ نیسان پس از شرکتهایجنرال موتورز، تویوتا، گروه فولکسواگن، گروه هیوندای موتور و فورد، بهعنوان ششمین خودروساز بزرگ جهان، شناخته شد.
دهههای ۱۹۱۰ و ۱۹۲۰ویرایش
نیسان سدریک
نیسان پاترول مدل ۱۹۸۰
در سال ۱۹۱۱ ماسوجیرو هاشیموتو، شرکت کوایشینشا موتور کار ورکس (به انگلیسی: Kwaishinsha Motor Car Works) را تاسیس کرد و در ۱۹۱۴ این شرکت با سرمایهگذاری سه بازرگان ژاپنی، نخستین خودروی خود را طراحی و تولید نمود.
این وسیله نقلیه ۲ سیلندری که تنها ۱۰ اسب بخار قدرت داشت، دات نامیده شد، که از حروف اول نام خانوادگی سه سرمایهگذار آن، گرفته شده بود. سرمایهگذاران این پروژه عبارت بود از:
کنجیرو دین (به انگلیسی: Kenjiro Den)روکارو آویاما (به انگلیسی: Rokuro Aoyama)میتارو تاکئوچی (به انگلیسی: Meitaro Takeuchi)
این شرکت در سال ۱۹۱۸ به کوایشینشا موتور کو تغییر نام داد و شروع به تولید کامیونهای نظامی نمود.
در سال ۱۹۱۹ شرکت جیتسایو جیدوشا، بهعنوان شرکت تابعه کمپانی کابوتا، در شهر اوساکا راهاندازی شد. این شرکت بلافاصله شروع به تولید کامیونهای سایز کوچک نمود، که قطعات مورد نیاز آنها را، از ایالات متحده آمریکاوارد و در ژاپن مونتاژ میکرد.
در سال ۱۹۲۵ شرکت کوایشینشا موتور به دات موتور کارتغییر نام پیدا کرد.[۴] یک سال بعد در ۱۹۲۶ شرکت دات موتور و جیتسایو جیدوشا با هم ادغام شدند.
دهههای ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ویرایش
نیسان لورل
نیسان سفری دو در
در سال ۱۹۳۰ اتومبیل دات، دستخوش تغییر شد.[۵]خودروی کوچک جدیدی به نام دات سان (به معنی پسر دات) تولید شد، که چندی بعد، به داتسون تغییر نام داد. در سال ۱۹۳۱ این شرکت مدل داتسون تیپ ۱۱ را به بازار عرضه کرد.[۶]
در ۱۹۳۴ داتسون اقدام به مشارکت با اتومبیلساز دیگری به نام نیهون سانگیو نمود.[۷] این شرکت متعلق بهکارآفرین و بازرگان ژاپنی؛ یوشیسوکه آیکاوا بود. آیکاوا ابتدا اقدام به خریداری داتسون نمود، سپس با تصاحب چند شرکت خودروسازی کوچک و ادغام کلیه شرکتها در کمپانی نیهون سانگیو، این کمپانی، به یک شرکت خوشهایتبدیل گشت، که از ۷۴ شرکت صنعتی و غیرصنعتی تشکیل میشد و شرکتهای زیرمجموعه آن، در حوزههای مختلفی فعالیت میکردند، از این شرکتها میتوان به: توباتا وهیتاچی اشاره نمود. در ابتدای دهه ۱۹۳۰ پس از ورود شرکت نیهون سانگیو به بازار بورس توکیو، این شرکت در مبادلات سهام، بهاختصار از نام نیسان استفاده کرد، که مختصر شده نیـهون سانـگیو بود. این شرکت و زیرمجموعههای آن، هیچ یک تا سال ۱۹۳۳ عملأ در صنعت خودروسازی فعالیت نمیکردند. در سال ۱۹۳۳ در پی خریداری شرکت توباتا، مالکیت داتسون (که زیرمجموعهای از توباتا بود) در اختیار نیسان قرار گرفت، که نیسان را به صنعت خودروسازی وارد کرد و یک سال بعد، در ۱۹۳۴ شرکت خودروسازی نیسان تشکیل شد.[۸]
آیکاوا که طرح عظیمی برای تولید انبوه ۱۰ تا ۱۵ هزار دستگاه خودرو در هر سال داشت، شروع به عملی کردن این پروژه نمود. یک سال بعد و پیش از جنگ جهانی دوم، اولین داتسونهای سایز کوچک در کارخانه مستقر دریوکوهاما، به خط مونتاژ فرستاده شد.[۹]
در طول جنگ جهانی دوم تولید این وسیله نقلیه، به کامیونهای نظامی و موتور هواپیما و قایقهای اژدرافکن، تغییر پیدا کرد. شرکت نیسان تولید وسایل غیرنظامی را در سال ۱۹۴۵ از سر گرفت و ۲ سال بعد، با دریافت سفارش تولید خودروهای داتسون، بار دیگر برند داتسون وارد خط تولید گردید.
دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ویرایش
نیسان فیگارو
دو مدل از نیسان زد
سالهای نخست دهه ۱۹۵۰ نیسان بهعنوان یک کمپانی خودروسازی موفق ژاپنی در یوکوهاما، در سطح جهانی مطرح شده بود. با پیشرفت صنایع خودروسازی، زمان ساخت اتومبیل الکتریکی فرا رسید. دولت ژاپن بهرهگیری از انرژی دوگانه را مدنظر قرار داد، سپس نیسان اقدام به تولید خودروی الکتریکی تاما نمود و آن را روانه بازار کرد.
به منظور جوابگویی به احتیاجات ارتش ژاپن، در سال ۱۹۵۱ اولین خودروی دو دیفرانسیل کمپانی نیسان به نامنیسان پاترول از خط تولید نیسان خارج شد. این خودرو از بسیاری جهات مورد توجه ژاپنیها قرار گرفت و از نظر ظاهری نیز بسیار شبیه به اتومبیل جیپ ساخت ایالات متحده آمریکا بود.
در سال ۱۹۶۶ شرکت نیسان با پرینس موتور کمپانی ادغام شد. پس از این ادغام نیسان وارد فاز جدیدی از تولید محصولات شد، که به ساخت و عرضه مدلهایی چوننیسان اسکایلاین و نیسان گلوریا انجامید.
دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰
نیسان ۳۰۰زدایکس
نیسان آلتیما
در دهه ۱۹۷۰ نیسان صادرات خودروهای خود را به ایالات متحده ادامه داد و بازاری برای خود فراهم کرد، که با فروش سالانه بیش از ۲۵۵ هزار دستگاه خودرو در سال ۱۹۷۱ ادامه یافت، ولی بحران عظیم سوخت در ایالات متحده آمریکا به عنوان یک کشور مصرفی باعث شد، که این کشور درخواست خودروهای کوچکتر، ارزانتر و با سوخت مناسبتری که همانند محصولات نیسان، هوندا وتویوتا بود، را بدهد.
در سال ۱۹۷۳ یک میلیون دستگاه داتسون در ایالات متحده به فروش رسیده بود و دو سال بعد از آن شرکت نیسان بزرگترین شرکت صادرکننده وسیله نقلیه به شمال آمریکا بود.
در دهه ۱۹۸۰ دو مرکز بزرگ تولید خودرو را در ایالات متحده آمریکا و بریتانیا ایجاد کرد و در سال ۱۹۸۳ خودروهایی مانند سانی را تحت نام نیسان به بازار ارائه کرد. تا سال ۱۹۸۷ صادرات رو به افزایش این شرکت، به بیست میلیون دستگاه در سال رسید.
دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ویرایش
نیسان اسکایلاین مدل ۲۰۰۷
نیسان ۳۷۰زد مدل ۲۰۰۹
نیسان جی تی-آر
در اوایل دهه ۱۹۹۰ نیسان خودروی میکرا را تولید کرد، که طراحی زیبایی داشت و سه سال بعد به عنوان خودروی سال اروپا انتخاب شد.
در خلال دهه ۱۹۹۰ هر ساله نیسان ضرر میداد. فورد وکرایسلر از دادن سفارش خودداری کردند، ولی رنو موافقت کرد، که در برابر پذیرش ۴/۵ میلیارد بدهی، ۸/۳۶ درصد داراییهای خالص شرکت را دریافت کند.
کارخانجات نیسان ظرفیت تولید بیش از یک میلیون خودرو را داشت، که قادر به فروش آنها بود. هزینههای خرید ۱۰ تا ۲۰ درصد بیش از رنو بود و با ۱۱ میلیارد بدهی، کمبود نقدینگی شدیدی وجود داشت. نیسان مبتلا به فقدان شفافیت در توجیه سود، تمرکز ناکافی روی مشتریها، تمرکز زیاد برای بیرون کردن رقبا، فقدان فرهنگ کار همراه عملکرد، مرزها یا خطوط سلسله مراتب (بهدلیل وجود بوروکراسی موجود) و عدم وجود دید همکاری بین افراد بود. در چنان وضعیت نابسامانی، نیسان برای نجات خود بهدنبال یک ناجی میگشت.
کارلوس غصن در ژوئیه ۱۹۹۹ بهعنوان مدیر عملیات نیسان، فعالیتش را در این شرکت آغاز نمود. در ابتدای سال ۲۰۰۰ به ریاست هیئت مدیره شرکت و در ژوئیه ۲۰۰۱ به مدیرعاملینیسان منصوب گردید.
هنگامیکه غصن سکان هدایت این شرکت ژاپنی را در دست گرفت، نیسان بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار بدهی داشت و از ۴۸ مدل خودرویی که تولید میکرد، تنها ۳ مدل سود دهی داشت.
نیسان را تحویل گرفت، چندین گروه درست کرد، که برای کمک به او در تهیه طرح احیاء در مورد عملکرد حیاتی مانند ساخت، خرید و مهندسی کندوکاو کنند. او جهت افزایش همکاری، کارمندان نمونه را در راس گروهها قرار داد و هر یک از تیمها را نیز به یک مدیر کلیدی سپرد، که ازرنو با او به ژاپن آمده بودند. طرح غصن در نیسان برای صنعت خودروسازی ژاپن، مثل یک زلزله بود، که آن را دگرگون ساخت.[۱۰]
غصن مخارج اضافی را نصف کرد و تعداد فروشندگان را به ۲۰٪ درصد افزایش داد، ولی زمینههای کاری را به احیای نیسان موکول کرد. او دست طراحان خودروهای نیسان را در طراحی بدون دغدغه و نگرانی درباره قابلیت ساخت، آزاد گذاشت. وی، «شیرو ناکامورا» را از ایسوزو، برای شخصیت بخشیدن و هویتدادن به کامیونهای نیسان، استخدام کرد.
کارلوس غصن همینطور از یک پروژه مشترک با رنو برای تولید اتومبیلهای کوچک خبر داد و گفت که این ماشین جایگزین خط تولید نیسانهای اروپایی خواهد شد.
با افزایش سرعت تولیدات، فروش نیسان به ۲۷ سال پیش برگشت. فروش ۱۷٪ درصدی در سال ۲۰۰۰ نیسان را قادر ساخت، تا جلوتر از هوندا بایستد، که فروش ۱۳٫۸٪ درصد داشت، ولی در مقایسه با تویوتا ۴۲٫۲٪ درصدی خیلی عقب بود.[۱۱]
نیسان با هشت مدل جدید بهسوی نمایشگاه ۲۰۰۳ پیش رفت. «تاکیرو فوجی موتو» از دانشگاه توکیو و معاون سردبیر روزنامه خودروسازهای متحد میگوید: «داشتن استراتژیست درجه یک بهعنوان مدیرارشد، موثرترین راه برای انتقال تواناییها است.»
عملکرد غصن در نیسان چنان چشمگیر بود، که در سال نخست سود خالصی معادل ۲٫۷ میلیارد دلار را عاید کمپانی کرد و تا سال ۲۰۰۵ کلیه بدهیهای نیسان را پرداخت نمود.
انتقال کارلوس غصن از رنو به نیسان، در عمل کلیدی برای موفقیت این اتحاد بود.[
۱۲] در ماه مه سال ۲۰۰۵ پس از انتصاب او بهعنوان رییس هیئت مدیره رنو، غصن درصدد بود، که یک مدیر اجرایی ژاپنی برای جایگزین کردن خود در نیسان بیابد، ولی همچنان در این شرکت ماندگار شد. غصن در ماه مه ۲۰۰۹ جانشین «شواتیزر» مدیرعامل اسبقرنو گردید.
دهه ۲۰۱۰
هماکنون نیسان دومین تولیدکننده اتومبیل، مجدداً تویوتارا در بازار جهانی و نیز اروپا و آمریکای شمالی به چالش میطلبد و هوندا را بهطور چشمگیری پشت سر گذاشته است. کوریر ماتسومورا، معاون اجرایی و عضو هیئت مدیره نیسان میگوید: بزرگترین موفقیت غصن آن است که میتواند در عقاید مردم تغییرات ساختاری ایجاد کند.
نیسان در سال ۲۰۱۲ میلادی درآمدی بالغ بر ۹۵ میلیارد دلار داشت و با بیش از ۱۵۵ هزار کارمند در سراسر جهان از بزرگترین خودروسازان به شمار میرود.
ایران تیونینگ در شبکه های اجتماعی: